Στην Ελλάδα το Μαύρο γάντι παρουσιάστηκε άπαξ, την παραμονή των Χριστουγέννων του 1989, ως χριστουγεννιάτικο δρώμενο από την Ελληνική Ραδιοφωνία. Ο Βάιος Παγκουρέλης, υπεύθυνος του θεατρικού αρχείου της ΕΡΤ, μου πρότεινε να μεταφράσω το έργο, προκειμένου να μεταδοθεί πανηγυρικά λόγω εορτών, αλλά και για να συσχετιστούν οι συμβολισμοί του κειμένου με τη λήξη της δεκαετίας του 1980. Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Γιώργος Ρεμούνδος και πήραν μέρος επίλεκτοι ηθοποιοί.

Ανέκαθεν με απασχολούσε η έννοια της ελευθερίας. Συνειδητά ή ασυνείδητα, δεν μπορώ να ξεχωρίσω τα όρια. Γνωρίζω μόνο πως το ασυνείδητο πάντα προπορεύεται. Οι ήρωές μου σε αυτά τα δύο θεατρικά έργα είναι άνθρωποι που ζουν αλλά δεν υπάρχουν, εγκλωβισμένοι σε μια κοινωνία της οποίας οι ρωγμές όλο και βαθαίνουν, ανοίγοντας αργά αλλά σταθερά τρύπες που σε ρουφούν μέσα τους.

Το έργο του Γιάννη Λασπιά δημιουργεί ένα εύπλαστο και ευφάνταστο σκηνικό δρώμενο με συνεχή εναλλαγή ρόλων και δράσεων, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή. Έτσι, αναπτύσσεται μέσα στον σκηνικό χώρο μία περφόρμανς που περιστρέφεται γύρω από τις φεμινιστικές πολεμικές των οποίων η αντανάκλαση φθάνει στο τώρα. Η χρήση της πολυφωνικής εκφοράς μέρους του κειμένου από τις πολλαπλές περσόνες των ηθοποιών λειτουργεί ως σχολιασμός αρχαίου χορού, που ο απόηχός του φτάνει στο σήμερα.

Τι πραγματεύεται το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας; Από τη μια, επιχειρεί μια διερεύνηση του διαλόγου της επιτέλεσης ή performance με άλλες πολιτισμικές εκφάνσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται η τελετουργία, το θέατρο, ο φιλοσοφικός στοχασμός και η πολιτισμική θεωρία. Από την άλλη, εξερευνάται η δημιουργική, η καλλιτεχνική σύνθεση που εκπορεύεται μέσα από έναν τέτοιο διάλογο και η οποία δύναται να επιτευχθεί στην πράξη.

Όλα ξεκίνησαν με ένα ταξίδι από τον τόπο γέννησης στον τόπο καταγωγής του, το οποίο εξελίχτηκε σε περιπέτεια ζωής. Λιμάνι στο ταξίδι αυτό ήταν ένα, το πιο καθοριστικό, η γιαγιά Μαρία.
Στήριγμα σε κάθε δυστυχία, σε κάθε περιπέτεια που αφορούσε τόσο την οικογένεια -τότε που πέθανε ο πατέρας- όσο και τον κόσμο όλο - τότε που άρχισε ο πόλεμος. Η ανατροφή, η προστασία, η εκπαίδευση και η παιδεία του ήταν προσωπική της υπόθεση.

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: PETER BIEN
Τριάντα χρόνια ενέργειας στα χνάρια του Καζαντζάκη
ΓΙΑΤΙ Ο ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ;
Ο ΓΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΕ ΤΡΙΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ
Οδοιπορικό χωρίς σύνορα
Ελληνική διασπορά
Δραστηριότητες με τους νέους
Καλλιτεχνικές εμπνεύσεις
Τόποι διαμονής και δημιουργίας
Ζορμπάς
Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Χρονολόγιο Νίκου Καζαντζάκη
Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ)
Επιθεώρηση: Le Regard cretois - Η Κρητική Ματιά - The Cretan Glance - La Mirada cretense

Βερολίνο. Η πόλη συνταράσσεται από ταραχές, διαδηλώσεις και πράξεις βίας. Σε ένα μικρό δωμάτιο τα πρόσωπα συμμετέχουν σε μια φανταστική διαδήλωση. Μιλάνε σ’ ένα φανταστικό πλήθος και οι προσωπικές τους ιστορίες συνδέουν το ιδιωτικό με το δημόσιο. Αδιέξοδα που πηγάζουν μέσα από την πολιτική και κοινωνική κατάρρευση, τις κοινωνικές και θεσμικές δομές, τη μετανάστευση, το περιθώριο, τις μεγάλες ιστορικές αλλαγές.

Η «Προδοσία» αφηγείται την ιστορία ενός ερωτικού τριγώνου, την ιστορία τριών ανθρώπων που προδίδουν τους συντρόφους τους, τον γάμο τους, τη φιλία τους, τον ίδιο τους τον εαυτό. Ο βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας και με το Βραβείο Φραντς Κάφκα δραματουργός Χάρολντ Πίντερ παρουσιάζει την πολυετή διαδρομή μιας παράνομης ερωτικής σχέσης μέσα από μια ξεχωριστή δραματουργική σύλληψη, η οποία, στηριγμένη στην ανεστραμμένη χρονολογική παράθεση των γεγονότων, προσφέρει μια ιδιοφυή ανατροπή.

Στη μελέτη του Η ΟΔΥΣ[Σ]ΕΙΑ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ο Νίκος Μαθιουδάκης παρουσιάζει την οδύσσεια των λέξεων μέσα σε ένα λογοτεχνικό δημιούργημα, από την έμπνευση και τη γραφή τους από τον συγγραφέα μέχρι την ανάγνωση και την κατανόησή τους από τον αναγνώστη, επικεντρώνοντας την έρευνά του στην ΟΔΥΣΕΙΑ του Καζαντζάκη, η οποία αποτελεί θεματικά τη συνέχεια της Οδύσσειας του Ομήρου.

Τι σημαίνει αυτός ο αντιφατικός τίτλος που προοιωνίζει κάτι σαν αυτοβιογραφία; Ποιο μπορεί να είναι το νόημα του εγχειρήματος; Πώς μπορεί να είναι κανείς ανεξάρτητος μέσα σε συνθήκες πλήρους αλληλεξάρτησης; Ποια είναι τα πραγματικά περιθώρια της αυτονομίας και συνεπώς της ελευθερίας που διαθέτουμε;